“በአማራ ክልል ተደጋጋሚ ጦርነት ከፍተኛ የኾነ ሰብዓዊ፣ ቁሳዊና ሥነ ልቦናዊ ጉዳት ደርሷል” የጸጥታ ችግርም መቋጫ ይበጅለት

More stories

የዘመናት ትብትቡን የበጣጠሰውና ተስፋን የሰነቀው የብሔራዊ ባንክ የውጭ ምንዛሪ ሥርዓት ማሻሻያ

July 29, 2024

በገለልተኝነት የሚታሙት የኢሰመኮ ዋና ኮሚሽነር ዳንኤል በቀለ ተሸኙ፤

July 5, 2024

የታጋቾች ዜና ለፖለቲካ ፍላጎታቸው ቅድሚያ በሰጡ ክፍሎች ሳቢያ እየተዛባ ነው፤ “በሰው ልጅ መቆመር ያብቃ”

July 11, 2024

የኃይሌና ገዘኸኝ አበራ ጥምረት እስከ ፓሪስ ኦሊምፒክ [ድብርት]

August 18, 2024

ሀኪሙን አትግደሉ!  (Whoever you are!)  የዶ/ር ወዳጄነህ መሐረነ መልዕክት

February 4, 2025

“ለውጥ የሚመጣው በአንድነት እና በኅብረት በመሥራት ነው ” አባተ ጌታሁን (ዶ.ር)

በአማራ ክልል በተከሰተው ተደጋጋሚ ጦርነት ከፍተኛ የኾነ ሰብዓዊ፣ ቁሳዊ እና ሥነ ልቦናዊ  ጉዳት ደርሷል፡፡

የደረሰውን ጉዳት ለይቶ ወደ መልሶ ማቋቋም እና ግንባታ መግባት ሲጀመር ሌላ ችግር በክልሉ ተፈጥሯል፡፡

በክልሉ የተፈጠረው የጸጥታ ችግርም እስካሁን ድረስ መቋጫ ሳይበጅለት ቀጥሏል፡፡ በክልሉ የተፈጠረው ግጭትም ክልሉን በጉዳት ላይ ጉዳት ደራርቦበታል፡፡

የአማራ ክልል በጦርነት የተጎዱ አካባቢዎች መልሶ ማቋቋም እና መልሶ ግንባታ ፈንድ ጽሕፈት ቤት ኀላፊ አባተ ጌታሁን (ዶ.ር) ከጥቅምት 2013 ዓ.ም ጀምሮ በአማራ ክልል የተለያዩ ችግሮች መኖራቸውን ገልጸዋል፡፡

እስካሁን ድረስ ችግሮቹ መቀጠላቸውንም አንስተዋል፤ በጦርነት ምክንያት በአማራ ክልል ሰፊ ሰብዓዊ፣ ቁሳዊ እና ሥነ ልቦናዊ ጉዳት መድረሱን ነው የተናሩት፡፡

በጦርነቱ የደረሰውን ጉዳት በማዕከል ለመፍታት ተቋም መቋቋሙንም ገልጸዋል፡፡ ከዩኒቨርሲቲዎች ጋር በመኾን  ውድመቱ እና ጉዳቱ ምን ያክል እንደኾነ መጠናቱንም አመላክተዋል፡፡ የደረሰውን ጉዳት በመጽሐፍ ታትሞ እንዲወጣ መደረጉንም አስታውሰዋል፡፡

ጥናቱ ጉዳቱን በዝርዝር የሚያሳይ እና በሚገባ የለየ መኾኑንም ተናግረዋል፡፡ አሁን በክልሉ ያለው ግጭት ያደረሰውን ጉዳት ለማጥናት በሂደት ላይ መኾናቸውንም ገልጸዋል፡፡

ጥናቱን መሠረት በማድረግ የአምስት ዓመት ስትራቴጂክ እቅድ መዘጋጀቱንም አስታውቀዋል፡፡ በዕቅዳቸው መሠረት የዓለም ባንክ ሰፊ ድጋፍ እንዳደረገላቸው ነው የተናገሩት፡፡ 7 ነጥብ 3 ቢሊዮን ብር የሚኾን ድጋፍ እንደሰጣቸውም አስታውቀዋል፡፡

የክልሉ መንግሥት፣ ግለሰቦች እና ተቋማት እያገዟቸው መኾናቸውንም ገልጸዋል፡፡ የደረሰው ጉዳትም ከፍተኛ በመኾኑ ተጨማሪ ድጋፎች እና ርብርቦች ይጠይቃሉ ነው ያሉት፡፡

የሰብዓዊ ድጋፍ፣ ልማት  እና ሰላም ላይ መሥራት እንደሚያስፈልግም ገልጸዋል፡፡ ችግሮችን ወደ ጸጋ መለወጥ አለብን ያሉት ኀላፊው ሁለተኛው የዓለም ጦርነት ላይ  የወደሙ አንዳንድ ሀገራት በአጭር ጊዜ እንደተመለሱት  ሁሉ እኛም ለመመለስ መሥራት ያስፈልገናል ነው ያሉት፡፡

መልሶ ማቋቋም እና ግንባታ ለአንድ ወገን ብቻ ተለይቶ የማይሰጥ እና የሁሉንም ድጋፍ እና ርብርብ  የሚጠይቅ መኾኑንም አንስተዋል፡፡ ችግሩን መፍታት የግድ ይላል ያሉት ኀላፊው ችግሮችን ለመፍታት የሚያስችሉ የተለያዩ ሥራዎች እየተሠሩ መኾናቸውን ነው ያስታወቁት፡፡

እየተወያዩ ሰላምን ማምጣት፣ ለችግሮች በውይይት ሰላምን መፈለግ እንደሚጠበቅም አመላክተዋል፡፡ ገንዘብ ያለው በገንዘቡ፣ እውቀት ያለው በእውቀቱ በመደጋገፍ መፍትሔ ማበጀት እንደሚገባም ተናግረዋል፡፡  አሁን ላይ በአማራ ክልል በቀጥታም ኾነ በተዘዋወሪ ችግር የሌለበት አካባቢ እንደሌለም ገልጸዋል፡፡

ለመልሶ ማቋቋም እና ግንባታ ምሁራን፣ ባለሃብቶች እና መሪዎች በአንድነት መሥራት እንደሚጠበቅባቸውም ተናግረዋል፡፡  ለውጥ የሚመጣው በአንድነት እና  በኅብረት በመሥራት ነው ብለዋል፡፡

ክልሉን መልሶ ለማቋቋም እና መልሶ ለመገንባት የሚያስችል ስትራቴጂክ ሰነድ መኖሩንም ተናግረዋል፡፡ 105 የሚኾኑ ፕሮጀክቶችን ማጠናቃቃቸውንም ገልጸዋል፡፡ 

በጤና፣ በትምህርት፣ በሥራ ዕድል መፍጠሪያ ተቋማት እና ሌሎችን መሥራታቸውን ነው የተናገሩት፡፡  በ2017 በርካታ ፕሮጀክቶችን ለመሥራት ማቀዳቸውን የተናገሩት ኀላፊው ሥራዎችን ውጤታማ ለማድረግ ድጋፍ እንደሚፈልጉም ገልጸዋል፡፡

የአማራ ክልል በግጭት እንዲቆይ ያደረጉ ምክንያቶችን ማጥናታቸውን እና በቀጣይ ወደ ሰላም ለመመለስ የሚያስችሉ  የስትራቴጂክ ዕቅድ ማዘጋጃታቸውንም ተናግረዋል፡፡ ችግሮችን ተባብረን መፍታት እና ለውጥ ማምጣት እንችላለን ብለዋል፡፡

መፈናቀል በአማራ ክልል ከፍተኛ ቁጥር መኾኑን የተናገሩት ኀላፊው ተፈናቃዮችን ማቋቋም የሚያስችል ስትራቴጂ መዘጋጀቱንም ገልጸዋል፡፡

ጉዳት ላይ መቆዘም መፍትሔ የለውም፣ ግጭቶችን ወደ ጸጋ መቀየር ይገባል ብለዋል፡፡  ሰላም ላይ በትኩረት መሥራት እንደሚገባም አመላክተዋል፡፡ ችግሮችን ሁሉ ለመፍታት ሰላምን ማምጣት እና ጸጋዎችን መጠቀም እንደሚገባ ነው የተናገሩት፡፡ ሁሉም ያገባኛል ብሎ መሥራት እንደሚጠበቅበትም ገልጸዋል፡፡

ተበታትነን ለውጥ ማምጣት አንችልም፣ ወደ አንድነት እንምጣ፣ ክፋቱን እና መለያየቱን እንተወው፣ ይሄን ካደረግን የክልሉን ችግር እንፈተዋለን ነው ያሉት፡፡ ሁሉም ከንግግር በዘለለ በጦርነት የወደሙ አካባቢዎችን ለመገንባት እና ለማቋቋም ተግባራዊ ሥራ መሥራት አለበትም  ብለዋል፡፡